Buty trekkingowe należą do najbardziej wytrzymałych rodzajów obuwia. Maszerowanie w trudnych warunkach atmosferycznych, wspinanie się wśród skał, spacery po błocie, kamieniach i trawie - muszą sobie poradzić w każdej z tych sytuacji. Nawet najdroższe i najbardziej wyspecjalizowane modele nie będą jednak zbyt długo nam służyć, jeżeli nie będziemy odpowiednio ich pielęgnować. Wystarczy jednak pamiętać o kilku zasadach dotyczących czyszczenia, suszenia i użytkowania takiego obuwia, by cieszyć się jego zaletami przez kilka lat.
Prawidłowy wybór butów trekkingowych
Pierwszym krokiem do właściwego użytkowania, a co za tym idzie przedłużenia żywotności butów trekkingowych, jest wybór właściwego rodzaju obuwia. Często laicy zastanawiają się przede wszystkim nad tym, czy lepiej zdecydować się na buty trekkingowe niskie, a może wysokie? Buty Salomon Quest, a może innej marki? Wybór wysokości cholewki wpływa jednak przede wszystkim na komfort chodzenia, wysokie obuwie turystyczne chroni też dodatkowo kostkę przed urazami mechanicznymi.
Jeśli chcemy dobrać buty tak, by służyły nam jak najdłużej, powinniśmy przede wszystkim zwrócić uwagę na rodzaj podeszwy oraz materiały, z których wykonano obuwie. W pierwszym przypadku kluczowy będzie stopień twardości. Jeśli naszym celem są najtrudniejsze szlaki albo zimowe wycieczki w rakach, trzeba zdecydować się na najbardziej sztywne spody. Na takich wyprawach chodzenie w butach z miękką podeszwą będzie niebezpieczne, a same buty szybko się zniszczą. Z kolei materiał cholewki jest istotny przede wszystkim dla osób, które nie zamierzają rezygnować z wycieczek nawet w najtrudniejszych warunkach, gdy trzeba przedzierać się przez szlaki zalane wodą. Wówczas warto wybrać buty z wodoodporną membraną, bo regularnie przemaczane obuwie z innego tworzywa będzie szybko niszczało.
Czyszczenie butów trekkingowych
Najważniejszym zabiegiem, który pomoże utrzymać buty trekkingowe w dobrym stanie, jest jednak ich staranne czyszczenie. Wymagają tego wszystkie rodzaje obuwia, nawet te najbardziej popularne, jak buty Salomon GTX. Kluczowa jest dokładność, odpowiednia technika czyszczenia i regularność. Buty turystyczne powinno się bowiem czyścić po każdej wędrówce.
Przed rozpoczęciem tej operacji trzeba odpowiednio przygotować buty. Zaczynamy więc od wyciągnięcia sznurówek oraz wkładek. W przeciwieństwie do cholewki buta, te elementy można wyprać. Najlepiej zrobić to ręcznie, w ten sposób nie narazimy wkładek i sznurowadeł na niepotrzebne uszkodzenia w wirującym bębnie pralki.
Do czyszczenia cholewki warto się natomiast zabrać dopiero wtedy, gdy but jest całkowicie suchy. Najlepiej najpierw przetrzeć ją suchą szczotką, dzięki czemu usuniemy większość zaschniętego błota. Potem trzeba zaopatrzyć się w szczoteczkę z miękkim włosiem i letnią wodę. W przypadku trudniejszych do usunięcia zabrudzeń można użyć także nawilżonej szmatki, namoczonej w wodzie z mydłem. Środka czyszczącego nie powinno być jednak zbyt dużo, zwłaszcza w przypadku obuwia wykonanego ze skóry - pod wpływem mydła cholewka może bowiem wysychać.
Preparaty do czyszczenia butów trekkingowych
W walce z uporczywymi plamami stosuje się także specjalne preparaty do czyszczenia butów. Takie chemiczne substancje mogą usunąć nawet najbardziej nieznośne zabrudzenia, muszą być jednak precyzyjnie dopasowane do materiału, z którego wykonano cholewkę - skóry, zamszu czy nubuku. Specjalne preparaty są polecane zwłaszcza do czyszczenia butów z membraną, tutaj przydadzą się specjalistyczne żele.
W czasie czyszczenia nie zapominajmy również o tym, by przetrzeć szmatką wnętrze buta. Zwróćmy też uwagę na zagłębienia podeszwy, skąd należy wydłubać ewentualne błoto i kamyczki. W tym celu najlepiej posłużyć się wykałaczką.
Suszenie i przechowywanie butów trekkingowych
Kiedy nasze buty będą już zupełnie czyste, trzeba je odpowiednio wysuszyć. Największym błędem, jaki można popełnić, będzie umieszczenie ich na kaloryferze lub grzejniku, czy też wystawienie mokrych butów na słońce. Oczywiście w ten sposób faktycznie przyspieszymy ich suszenie, na dłuższą metę skutki mogą być jednak opłakane. Możemy bowiem zbytnio wysuszyć naturalną skórę lub odkształcić materiały syntetyczne - w efekcie but już nigdy nie wróci do pierwotnego kształtu. Intensywne suszenie, także przy użyciu suszarki, osłabi szwy, co również skróci żywotność obuwia.
Buty trekkingowe powinno się więc zostawić do wysuszenia w suchym i przewiewnym miejscu, najlepiej zacienionym. Do efektywnego wyschnięcia wystarczy im temperatura pokojowa. By dłużej korzystać z butów, trzeba je także w odpowiednim miejscu przechowywać - do tego również nada się jakieś suche miejsce z dostępem powietrza. Warto trzymać buty z szeroko odchylonymi językami, wtedy dłużej zachowają swój pierwotny kształt i będzie się je nosiło znacznie wygodniej.
Impregnacja butów trekkingowych
Ostatnią czynnością, o której warto pamiętać, jest impregnowanie butów turystycznych. To zabieg, dzięki któremu buty będą bardziej odporne na wilgoć. A para obuwia, która rzadziej przemaka, dłużej będzie opierać się uszkodzeniom i rozwarstwieniom. To szczególnie ważne w przypadku butów, które nie posiadają membrany.
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów środków impregnujących, które należy dobrać do materiału cholewki. Znajdziemy wśród nich pasty i kremy, a także preparaty w spreju. Te pierwsze najlepiej sprawdzą się w butach ze skóry oraz nubuku, te drugie w przypadku obuwia zamszowego oraz wykonanego w całości z materiałów syntetycznych. Kiedy już w ten czy inny sposób nałożymy warstwę preparatu, zawsze trzeba usunąć nadmiar substancji wilgotną szmatką. Gdy pielęgnujemy w ten sposób buty skórzane, na koniec warto je wypolerować - dzięki temu zyskają przyjemny dla oka połysk.